بی تردید یکی از گنجینه های عظیم اجتماعی و غنائم سترگ فرهنگی جامعه ما همین اعیاد شعبانیه و به ویژه جشن نیمه شعبان است.
جشنی که با نام و یاد حضرت امام زمان(ع) پیوند خورده و بستر خوبی است تا بتوان بر معرفت آحاد جامعه نسبت به آن وجود نازنین افزود.
اهمیت مضاعفی که این جشنها دارد مربوط به وجه خودجوش و مردمی بودن این مراسم می شود.
چونانکه در هر کوی و برزن و هر شهر و کوچه ای، به همت اهل محل و جوانان آن دیار، مراسم جشنی پر و پیمان با تزئین محل و تدارک پذیرایی از مردمان فراهم می گردد و در طی چند روز به مناسبت میلاد حضرت حجت(عج) همگان گرد هم می آیند و به شادی و سرور می پردازند.
این نکته بسیار حائز اهمیت است که جشن نیمه شعبان کاملا یک حرکت خودجوش و مردمی و با شور و شوق آحاد افراد جامعه و به ویژه جوانان و کودکان همراه است.
بی تردید این یک گنج سرشار و پربرکت است و منبعی عظیم برای تکاپو و نشاط دینی و در فرهنگ اجتماعی مردم.
علاوه بر اینکه در چنین مراسمی می توان به شکلی واقعی و دقیق، نبض فرهنگی مردم را هم گرفت و به مدد این همایش بزرگ مردمی، به بررسی وضعیت و میزان توجه و علاقه آنها به امر مذهب و بزرگان مذهبی هم پرداخت.
با این همه اما نباید از آسیب شناسی جدی و هماره این مراسم و همایش مردمی عظیم هم غفلت کرد. که اگر چنین کنیم بی تردید انحراف و نقض غرض هایی جدی و خطرناک بر این برنامه ها سایه خواهد افکند.
گاهی دیده می شود که در برخی از مکانها و موقعیتها، جشن نیمه شعبان از خاصیت مذهبی و ویژگی زایندگی دانش دینی و ارتقای بینش مذهبی مخاطبانش تهی می شود و حتی گاه متأسفانه کارکردهای منفی و متناقض با رویکرد اصلی و کارکرد اولیه این برنامه ها پیدا می کند.
به نحوی که در برخی از مواقع، این مراسم مذهبی و بسیار فایده مند که می تواند زمینه ای مناسب برای یک همراهی و همیاری سرورآمیز و معرفت بخش باشد تبدیل به یک کارناوال صرفا سرگرم کننده با رویکردی بطالت آمیز و حتی گاه گناه آلود می شود.
اینکه در سراسر یک خیابان اشکال و احجام بی ربط و بی معنایی مثل فیل و خرس و آدمک ساخته شود و از دهانه اش پف فیل سرازیر گردد(!) و با یک آهنگ تند پاپ و جاز هم همراه شود، چه ربط و نسبتی با مفهوم نیمه شعبان و مولود عزیزش دارد؟!
چنین رویکردهایی نه تنها هیچ ربط و نسبتی با حقیقت نیمه شعبان ندارد بلکه به مسخ این ارزشها و تهی کردن آنها از هر نوع بار معرفتی و آموزندگی مذهبی، منجر می شود و مخاطبان جشن نیمه شعبان را به نام این مراسم عزیز، به کام حرکات و سکنات و سرگرمی های لهو و لعبانه ای می کشاند که هیچ شباهتی با حقیقت امر انتظار منجی عالم بشریت ندارد.
هیچ ایرادی ندارد که جشن های نیمه شعبان با فرح و شادی و شور و سرور همراه باشد اما فرحی که سرمنشأش آموزه های دینی باشد نه اباحه و بطالت.
امید آنکه جشنهای نیمه شعبان به عنوان سرمایه ای اجتماعی و فرصتی عظیم و فوق العاده در حیات پرنشاط جامعه دینی، بیش از پیش به کارکردهای اصیل و نابش نائل آید و براستی معرفت آموز محافل مذهبی باشد و نه صرفا موقعیتی خوش سرانه برای کارناوال های جمعی!